UCHWAŁA Nr 1 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej z dnia 22 listopada 2018 roku
w sprawie czasowej odmowy opiniowania kandydatów do objęcia urzędu sędziów sądów okręgowych i sądu apelacyjnego apelacji gdańskiej
Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej odmawia udziału w procedurze opiniowania kandydatów do objęcia urzędu sędziów sądów okręgowych i sądu apelacyjnego apelacji gdańskiej do czasu zajęcia stanowiska przez TSUE w sprawie pytań prejudycjalnych skierowanych tam między innymi przez Sąd Najwyższy w dniu 30 sierpnia 2018 roku w sprawie III PO 7/18 oraz sądy powszechne, a które dotyczyły wątpliwości związanych z procesem wyłaniania członków nowej Rady w 2018 roku. Zgromadzenie (przedstawicieli) sędziów apelacji, z mocy art. 58 § 2, art. 34 pkt 1 w zw. z art. 33 § 10 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (j.t.: Dz. U z 2018 r., poz. 23 ze zm.) jest organem wyłącznie uprawnionym do opiniowania kandydatów do objęcia urzędu sędziów sądów okręgowych i apelacyjnych i stosownie do art. 58 § 4 ustawy zaopiniowanie kandydatury w sposób określony w § 2 stanowi warunek sine qua non przedstawienia kandydatur Krajowej Radzie Sądownictwa do dalszej procedury awansowej. Oznacza to też, że z woli ustawodawcy opinia środowiska sędziowskiego jest warunkiem niezbędnym dalszego biegu procedury awansowej sędziego i przedstawienia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatur do objęcia urzędu sędziego wyższego rzędu.
Zgromadzenie już w uchwale Nr 2 z dnia 1 marca 2018 roku wyraziło swoje stanowisko w przedmiocie dokonania wyboru członków organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz.3), jako sprzecznego z normą art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tym samym organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, jako organ wadliwie obsadzony, nie posiada zdolności do wykonywania obowiązków powierzonych na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustaw ustrojowych, w tym wypowiadania się w procedurze powoływania sędziów sądów powszechnych.
Mimo tego jednoznacznego stanowiska, podczas terminów Zgromadzeń zwołanych we wrześniu br. dokonaliśmy opiniowania szeregu kandydatów do objęcia urzędu w sądach apelacji gdańskiej, co miało być wyrazem dobrej woli względem władzy ustawodawczej i wykonawczej, które w każdym czasie mogą i powinny dostosować przepisy o KRS do wymogów konstytucyjnych. Z drugiej strony działaliśmy w przekonaniu, że sędziowie wybrani w wadliwej procedurze prawnej do organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa zachowają niezależność od przedstawicieli pozostałych władz i w swych decyzjach w każdej materii będą się kierowali dobrem wymiaru sprawiedliwości oraz poszanowaniem reguł demokratycznego państwa prawnego. O ile nie zmieniłoby to niczego co do oceny wadliwości procedury, o tyle dałoby asumpt do uznania dobrej woli osób powołanych do organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, a w przyszłości – po przywróceniu wymogów konstytucyjnych – również do akceptacji wyników tych czynności w procedurze zgodnej z wymogami konstytucyjnymi.
W materii prawnej niestety nic się nie zmieniło. Zachowanie natomiast sędziów, którzy z politycznego nadania zostali powołani przez Sejm RP do organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, obserwowane w publicznej transmisji podczas posiedzeń w dniach 20, 21 i 22 listopada 2018 roku wskazuje na całkowite lekceważenie wyników procedury opiniowania kandydatów w sądach powszechnych.
W konsekwencji członkowie Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej uważają, że jakikolwiek udział w procedurze opiniowania kandydatów do objęcia urzędu sędziów sądów okręgowych i sądu apelacyjnego byłby dalszym legitymizowaniem czynności zmierzających do zdeprecjonowania, a nawet upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. Instrumentalne wykorzystanie sędziów w takich działaniach nie może spotkać się z żadnym przyzwoleniem.
UCHWAŁA NR 2 w sprawie organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa
Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej w pełni przyłącza się i popiera stanowiska przedstawicieli organów samorządu sędziowskiego zawarte w uchwałach:
1) Zebrania Sędziów Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 20 listopada 2018 roku, 2) Zebrania Sędziów Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 15 listopada 2018 roku, 3) Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Okręgu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 listopada 2018 roku (nr 1), 4) Zebrania Sędziów Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 listopada 2018 roku (nr 1),
odnośnie do sposobu procedowania przez organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa kandydatur na stanowiska sędziów sądów powszechnych, pomijania roli i znaczenia organu, jakim jest Kolegium Sądu oraz samorządu sędziowskiego, jakimi są Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji i Okręgu, promowania i rekomendowania kandydatur wątpliwych merytorycznie, co czyni procedurę awansową arbitralną i nietransparentną, a także wyrażające uzasadnione zastrzeżenia co do konstytucyjności funkcjonowania organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa w zakresie rozwiązań przyjętych w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 roku o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. W trakcie postępowania przed tym organem, którego obecny skład został wybrany z rażącym naruszeniem art. 187 ust. 1 Konstytucji RP, nie są brane pod uwagę opinie kolegiów i zgromadzeń właściwych sądów, oceny wizytatorów, jak też dorobek orzeczniczy i wyniki statystyczne kandydatów. Liczne przypadki oceniania kandydatów według kryteriów pozamerytorycznych rodzą uzasadnione podejrzenie dokonywania wyboru według klucza lojalności wobec władzy wykonawczej. Dokonywana w tym trybie procedura powołania bądź awansowania sędziego niesie wysokie ryzyko naruszenia prawa do rzetelnego procesu, o jakim mowa w art. 45 Konstytucji RP, art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 47 Karty Praw Podstawowych, co w połączeniu z szeregiem niekonstytucyjnych zmian w prawie prowadzi do znaczącego obniżenia poziomu ochrony praw i wolności obywatelskich.
UCHWAŁA NR 3 w sprawie uchwały organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 9 listopada 2018 roku
Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej w pełni przyłącza się i popiera stanowiska przedstawicieli organów samorządu sędziowskiego, zawarte w uchwałach:
1) Zebrania Sędziów Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 listopada 2018 roku, 2) Zebrania Sędziów Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 listopada 2018 roku (nr 2), 3) Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Okręgu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 listopada 2018 roku (nr 3),
odnośnie do pozamerytorycznego, nieznajdującego umocowania konstytucyjnego i ustawowego stanowiska organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa dotyczącego Sędziego Sądu Najwyższego Stanisława Zabłockiego. Zgromadzenie przypomina organowi pełniącemu funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, że konstytucyjnym zadaniem Krajowej Rady Sądownictwa jest stanie na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a nie szkalowanie dobrego imienia sędziów, w tym tak zasłużonych dla polskiego wymiaru sprawiedliwości jak Pan Sędzia Stanisław Zabłocki.
UCHWAŁA NR 4 w sprawie zapowiedzi organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa skierowania pytania do Trybunału Konstytucyjnego
Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej w pełni przyłącza się i popiera stanowisko wyrażone w uchwale nr 2 Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Okręgu Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 listopada 2018 roku, krytycznie oceniające planowane wystąpienie organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa do Trybunału Konstytucyjnego w celu legitymizacji trybu własnego powołania. Zgromadzenie wyraża stanowisko, że działający od kilku miesięcy w obecnym składzie organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa nie wypełnia swojego podstawowego konstytucyjnego zadania, jakim jest stanie na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a niektórymi swoimi działaniami w tę niezawisłość i niezależność godzi. Ocena taka znajduje potwierdzenie między innymi w wynikach ankiety przeprowadzonej przez Forum Współpracy Sędziów, a także w licznych uchwałach samorządu sędziowskiego.
UCHWAŁA NR 5 w sprawie wstrzymania przez organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa procedury rekomendowania kandydatów do objęcia urzędu sędziego
W związku z opiniowaniem w dniach 20 – 23 listopada 2018 roku kandydatów na stanowiska sędziów sądów Apelacji Gdańskiej, Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej zwraca się do organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa o wstrzymanie procedury opiniowania sędziów i nieprzekazywanie wniosków o powołanie na stanowisko sędziego Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej. Zgromadzenie podtrzymuje swoje stanowisko odnośnie do legalności i konstytucyjności podstaw działania obecnego organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa wyrażone w uchwale z dnia 21 września 2018 roku. Jednocześnie Zgromadzenie w pełni przyłącza się do argumentów podniesionych we wnioskach 8 sędziów Okręgu Słupskiego skierowanych do organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa w dniu 19 listopada 2018 roku o wyłączenie 14 jego członków będących sędziami od rozpoznawania wniosków o powołanie do pełnienia urzędu sędziego Sądu Okręgowego w Słupsku z uwagi na wątpliwości co do ich bezstronności w rekomendowaniu kandydatur oraz transparentności procedur. Wynikają one z faktu nieujawnienia list poparcia tych sędziów, w związku z czym nie wiadomo, czy pozostali kandydaci ubiegający się o powołanie na urząd sędziego Sądu Okręgowego, bądź osoby z nimi w jakikolwiek sposób związane lub pozostające w stosunku zależności, jednocześnie nie udzieliły wsparcia tym sędziom jako kandydatom do Krajowej Rady Sądownictwa. Zgromadzenie krytycznie ocenia nieuwzględnienie przez organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa wskazanych wniosków. Zgromadzenie podziela wątpliwości, wyrażone m.in. w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2018 roku o zwróceniu się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pytaniem prejudycjalnym (III PO 7/18), czy Sąd, w którym orzekać będą sędziowie wskazani przez organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, który to organ z uwagi na ustrojowy model jego ukształtowania oraz sposób działania nie daje rękojmi niezależności od władzy ustawodawczej i wykonawczej, będzie Sądem niezależnym i niezawisłym w rozumieniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i prawa Unii Europejskiej. Ponieważ istnieje niebezpieczeństwo podważania w przyszłości składu i orzeczeń takiego Sądu, organ pełniący funkcję Krajowej Rady Sądownictwa powinien powstrzymać się z podejmowaniem uchwał o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o powołanie do pełnienia na stanowisko sędziego do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
UCHWAŁA NR 6
Odwołując się do uchwały nr 1 podjętej przez Zgromadzenie w dniu 21 września 2018 roku, a odnoszącej się do postępowań dyscyplinarnych prowadzonych przez Rzecznika Dyscyplinarnego Sądów Powszechnych i jego Zastępców, Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Gdańskiej wyraża stanowczy sprzeciw w sprawie praktyki polegającej na przesłuchiwaniu sędziów w charakterze świadków, bez zapewnienia podstawowych gwarancji procesowych i uzurpowaniu sobie kompetencji do prowadzenia czynności wyjaśniających w sposób nieprzewidziany w art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych, które pozwalają na tym etapie jedynie na odebranie od sędziego oświadczeń i to tylko w razie i w celu potwierdzenia okoliczności koniecznych dla stwierdzenia znamion przewinienia dyscyplinarnego. Za działania sprzeczne z przepisami postępowania, rzetelnością i uczciwością zawodową uznajemy stosowane przez tych rzeczników praktyki przesłuchiwania sędziów w sytuacji braku ku temu podstawy prawnej, a także praktyki polegające na sprawdzaniu decernatów sędziów w celu znalezienia pretekstu do wszczęcia czynności wyjaśniających wobec konkretnego sędziego. Wątpliwości te zostały jasno wskazane przez Rzecznika Praw Obywatelskich w piśmie z dnia 22 października 2018 roku adresowanego do Zastępcy Rzecznika Michała Lasoty, a także w opinii prof. dr. hab. Kazimierza Zgryzka z dnia 2 listopada 2018 roku. Podzielając powyższe zapatrywania w pełni solidaryzujemy się i wspieramy Sędziego Sądu Apelacyjnego Włodzimierza Brazewicza, który został poddany takim praktykom ze strony zastępców rzecznika dyscyplinarnego i przesłuchany w dniu 6 listopada 2018 roku w charakterze świadka w sprawie udziału w spotkaniu, które miało miejsce w Europejskim Centrum Solidarności we wrześniu 2018 roku. Przesłuchanie to odbyło się w okolicznościach urągających rzetelnemu postępowaniu, bez możliwości obrony jego oczywistych w trakcie tego przesłuchania interesów procesowych, w tym pozbawieniu w trakcie przesłuchania pomocy fachowego pełnomocnika. Równocześnie przeprowadzane są przez rzecznika dyscyplinarnego czynności wyjaśniające wobec Sędziego polegające na sprawdzaniu jego decernatu za okres od 2014 roku, terminowości sporządzanych uzasadnień i obciążenia pracą orzeczniczą, a nadto tego, czy w latach 2002-2007 toczyły się postępowania dyscyplinarne. Takie praktyki poczytujemy jako szykanowanie sędziów biorących udział w dyskursie publicznym, prezentujących krytyczne stanowisko odnośnie do aktualnie wprowadzanych zmian w wymiarze sprawiedliwości, co ma na celu zniechęcenie innych sędziów do podejmowania tego rodzaju aktywności w obliczu zagrożenia wszczynaniem co najmniej czynności wyjaśniających przez rzecznika dyscyplinarnego.
UCHWAŁA NR 7
Zobowiązujemy Prezesa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku oraz osobę wykonującą funkcję Prezesa do opublikowania uchwał podjętych w dniu 22 listopada 2018 roku, a także uchwał Zgromadzenia podjętych w dniach 21 i 27 września 2018 roku na stronie internetowej Sądu oraz przekazania ich: Prezydentowi RP, Ministrowi Sprawiedliwości, Przewodniczącemu organu pełniącego funkcję Krajowej Rady Sądownictwa, Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, Prezesom Sądów Apelacyjnych i Okręgowych. Jednocześnie upoważniamy członków zgromadzenia oraz stowarzyszenia sędziowskie do upublicznienia i rozpowszechnienia treści wskazanych powyżej uchwał, w tym poprzez przesłanie ich wyżej wymienionym podmiotom.